Op 28 december 2005 (de katholieke feestdag van Onnozele Kinderen) bestaat stichting Paus Johannes XXIII 40 jaar. De stichting telt op dat moment ruim 800 cliënten en zo’n 420 medewerkers. In november en december is dit jubileum met alle cliënten en medewerkers gevierd volgens het vertrouwde adagium van de stichting: 'Gewoon, zoals het jou past'.

Tientallen jaren van discussie zijn eraan vooraf gegaan, maar het kabinet-Balkenende II hakt de knoop door. Vanaf 2006 zal in Nederland een nieuw stelsel voor ziektekostenverzekering gelden. Het verschil tussen ziekenfonds en particulier verdwijnt dan.

Ook de financiering van de zorg voor mensen met een verstandelijke handicap zal veranderen. De Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) vergoedt vanaf 2006 de vormen van hulp die tot en met 2005 uit de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) worden betaald, zoals huishoudelijke hulp, persoonlijke verzorging en bepaalde vormen van begeleiding.

Daarnaast zal de WMO de huidige Wet voorzieningen gehandicapten (WVG) en de Welzijnswet gaan vervangen. De nieuwe WMO zal worden uitgevoerd door de gemeenten. Zij gaan een deel van het budget krijgen dat tot en met 2005 nog voor de AWBZ bestemd is.

De acht rayons - twee nieuwe bevinden zich nog in de oprichtingsfase - ontpoppen zich tot ondernemingen in de zorg. Zij ontwikkelen nieuwe vormen van zorg en van samenwerking. Zo werkt in rayon Oostland ‘de Paus’ intensief en structureel samen met twee andere zorgaanbieders: de stichtingen Steinmetz zorg en onderwijs en Woonbegeleiding DWO. Gedrieën realiseren zij onder meer projecten voor dagbesteding. Ook in de andere rayons ontstaan steeds meer samenwerkingsvormen die een beduidende meerwaarde opleveren voor de cliënten, zoals verpleeghuiszorg voor ouderen, dagbesteding of assistentie op een ZMLK-school.

Samen met enkele andere instellingen werkt de stichting mee aan het opzetten van een gezinsvervangend tehuis voor een kleine dertig dubbelgehandicapte kinderen en een dagverblijf voor vijftien à twintig verstandelijk gehandicapte kinderen in Nieuw Nickerie, Suriname.

In de loop van 2003 ondergaat stichting Paus Johannes XXIII een wijziging in de structuur van de organisatie. Voortaan wordt het werk niet meer georganiseerd vanuit de gezinsvervangende tehuizen. Het werkgebied wordt in stukken (rayons) verdeeld, waarbinnen steunpunten voor cliënten (sommige gecombineerd met een eetkamer) en kantoren voor de medewerkers komen. De dienstroosters verdwijnen, de medewerkers zijn zelf verantwoordelijk voor de organisatie van de ondersteuning van de cliënten die aan hen zijn toegewezen. Het doel: zorg en ondersteuning zo dicht mogelijk bij de cliënt.

In december 2003 opent Kinder- en jeugdhotel De Buren in Berkel en Rodenrijs zijn deuren. Kinderen en jongeren (ook die met een meervoudige handicap) zijn er welkom voor één of meer dagen logeren. Het hotel fungeert ook als crisisopvang.

Op 20 april 2002 belegt de stichting het tweede congres voor alle cliënten onder de titel Kwaliteit. De cliënten geven er antwoord op de vraag: ‘Wat is naar jouw mening kwaliteit van ondersteuning?’. De antwoorden zullen leiden tot speerpunten in het kwaliteitsbeleid van de stichting.

In dezelfde maand komt het nul-nummer van LeesPause uit, de eerste officiële editie komt in juni uit. Het betreft een kwartaalmagazine dat thuisbezorgd wordt bij alle medewerkers van de stichting. Na de eerste jaargang met 3 uitgaven, volgen er nog 7 complete jaargangen. In totaliteit verschijnen er 28 reguliere edities en enkele extra themanummers.

Na jaren van onderhandelen en voorbereiden is het in juni 2001 eindelijk zo ver. Vier jonge meervoudige gehandicapte vrouwen betrekken hun gezamenlijke woning in Monster. Zij hebben bij alles hulp nodig en krijgen die van begeleiders van Paus Johannes XXIII.

De eerste jonge mensen met een lichte verstandelijk handicap (LVG) treden toe tot de cliëntenkring van de stichting. De kern van de ondersteuning is dat deze jongeren, die meestal kampen met tal van andere problemen, leren omgaan met vrijheden en verantwoordelijkheden.

Stichting Paus Johannes XXIII start met thuisondersteuning. Dit is de vakterm voor de assistentie die medewerkers bieden in gezinnen waarin een of meer gezinsleden - ouders en/of kinderen - een verstandelijke handicap hebben. Deze nieuwe zorgvorm groeit de komende jaren als kool.

Zowel voor de ondersteuning van cliënten uit de doelgroep LVG als voor de thuisondersteuning wordt een bijpassende methodiek en cursus ontwikkeld: competentiegericht werken. De cursus wordt in 2005 omgevormd tot de Basistraining Competentie gericht werken.

De stichting streeft naar uitbreiding van doelgroepen en werkwijzen. Dat is mogelijk door veranderingen in de wetgeving. Voortaan ondersteunt zij niet meer uitsluitend 18-plussers, maar ook kinderen en jongeren. Ook geeft ze niet meer uitsluitend ondersteuning bij het wonen, maar bij alle aspecten van het leven. Dit is inclusief de besteding van de dag. En dat alles op basis van een stichtingsbreed ontwikkelde zorgplansystematiek. Vanaf dit jaar is er een trainingsgroep van medewerkers die expertise vergaart op het gebied van geven van cursussen en trainingen.

Stichting Autisme Rotterdam-Rijnmond zoekt een oplossing voor een aantal normaal begaafde autisten die op verkeerde plekken wonen, zoals bij beschermd wonen (geestelijke gezondheidszorg). Hun zorgvraag zou beter te beantwoorden zijn binnen de zorg voor verstandelijk gehandicapten. ‘De Paus’ creëert in een van de nevenvestigingen in Schiedam een aparte eenheid voor deze mensen. Zij worden ondersteund door begeleiders die hiervoor zijn bijgeschoold, ook waar het gaat om hun houding jegens deze cliënten. Voor 2005 is deze vorm van ondersteuning in het totale zorgaanbod van Paus Johannes XXIII geïntegreerd.