Op 18 maart 1994 sluiten de activiteitencentra van de stichting Dagvoorzieningen dr. Schroeder van der Kolk zich officieel aan bij het (al bestaande) samenwerkingsverband tussen SPC Sandhaghe en Craeyenburch. Gezamenlijk willen de drie Haagse zorginstellingen de toekomst in onder de naam PantoZ: Haaglands zorgaanbod voor mensen met een verstandelijke handicap. Daarbij behouden ze echter wel hun eigen identiteit. Zij bundelen hun krachten, ervaring en faciliteiten, om met elkaar een breder zorgaanbod te kunnen bieden aan de verstandelijke, gehandicapten bewoners en deelnemers.

In onze samenleving houden we steeds meer rekening met ieders individualiteit. Een ontwikkeling die ook aan de verstandelijk gehandicaptenzorg niet is voorbijgegaan. Meer en meer komen moderne instellingen tegemoet aan de persoonlijke wensen en behoeften van hun verstandelijk gehandicapte bewoners en deelnemers. Dit wordt ook wel zorg-op-maat genoemd. Eenvoudig te realiseren is dit vaak niet. Want de behoeften aan zorg van mensen met een verstandelijke handicap kunnen heel verschillend zijn. Zo onderscheidt de begeleiding van een bijna-zelfstandige dependancebewoner zich enorm van de verzorging van een hoogbejaarde. Als instelling moet je dan soms constateren dat je niet altijd in staat bent alle gewensten (soorten) zorg te bieden. Je kunt niet 'overal' sterk in zijn. Toenadering zoeken tot collega-instellingen is dan geboden. Immers, wat jij niet kunt, kan een ander misschien wel. Zo heb je samen meer zorg te bieden.

Deze gedachtengang zorgde bij SPC Sandhaghe en Craeyenburch, de grootste zorgaanbieders in de Haagse regio, al eerder tot samenwerking. Het grote internaat Craeyenburch in Nootdorp en SPC Sandhaghe met haar vele woonvoorzieningen in de stad Den Haag, besloten officieel in november 1992, dat zij hun zorgaanbod op elkaar aan wilden laten sluiten. Zij gingen een unieke samenwerkingsovereenkomst aan, die ten doel had om bewoners, wanneer nodig, ook de zorg en dienstverlening van de partner-instelling te kunnen bieden. Om ook de dagbesteding binnen dit samenwerkingsverband te kunnen betrekken, werden daarbij gesprekken met de verzelfstandige sector Activiteitencentra van Schroeder van der Kolk, die aan meer dan 600 deelnemers dagbesteding biedt, aangeknoopt. Een logische stap, te meer daar (met name) SPC Sandhaghe met deze stichting al heel lang nauwe banden onderhoudt. Zo is meer dan de gelft van de SK-deelnemers bewoner van een woonvoorziening van SPC Sandhaghe. De twee instelliungen hebben al verschillende gezamenlijke projecten lopen. De besprekingen verliepen voorspoedig en hebben nu geresulteerd in de aansluiting van deze derde partner tot het Haags verbond. Op vrijdag 18 maart zullen de drie besturen formeel de nieuwe samenwerkingsovereenkomst bekrachtigen. Vanaf dat moment gaan SPC Sandhaghe, Craeyenburgh en de activiteitencentra van Schroeder van der Kolk schouder aan schouder de toekomst in.

Alle zorg ter beschikking
Hoofddoel van de samenwerking is de verwezenlijking van een totaal en aaneengesloten zorgaanbod (het zogenaamde 'zorgcontinuüm') voor alle bij de drie instellingen aangesloten bewoners en deelnemers. Vandaar ook de naam PantoZ, die de stichtingen bij hun gezamenlijke optreden gaan gebruiken. Dit is afgeleid van het oud-Griekse woord voor allesomvattend: pan. Bewoners van SPC Sandhaghe staan voortaan de zorgvormen van Craeyenburch en Schroeder van der Kolk ter beschikking. En dat geldt omgekeerd ook voor de bewoners van Craeyenburch en de deelnemers van Schroeder van der Kolk. Elk van de instellingen is sterk in een segment van de zorg; samen bestrijken zij het geheel en beschikken ze over een breed scala van begeleiding en behandeling, wonen en dagbesteding. Hier hoort ook het plan van het 'centrale loket' bij: één aanmeldingspunt voor (ouders van) verstandelijk gehandicapten die zorg, in welke vorm dan ook, nodig hebben en daarvoor bij SPC Sandhaghe, Craeyenburgh of Schroeder van der Kolk aan willen kloppen. Ook zij zullen automatisch kunnen profiteren van alle zorgmogelijkheden die door de drie instellingen geboden worden. Aanmelden bij één is dus ook aanmelden bij de anderen, terwijl de situatie nu nog zo is in Den Haag, dat ouders hun verstandelijke gehandicapte kunderen voor elke 'soort' zorg (wonen, dagbesteding etc) een aparte procedure moeten laten doormaken. Dit zal hen een hoop intake-bureaucratie en gedoe met formulieren schelen. Ook als het gaat om de ontwikkeling van nieuwe zorgvormen, willen de drie hun beleid afstemmen. Samen willen ze bekijken wat er in de regio nodig is en waar de mogelijkheden en behoeften aan vernieuwing bestaan. Dat is hard nodig, omdat er in Den Haag een chronisch gebrek aan allerlei soorten zorg bestaat. Daarbij zijn de 'zorgvragen' van vroeger niet meer die van nu. Er is bij verstandelijk gehandicapten en hun ouders steeds meer behoefte aan gedifferentieerde zorg, zoals deeltijdplaatsing, ambulante begeleiding, thuisopvang, logeeropvang en ga zo maar door. Bovendien vragen specifieke groepen verstandelijke gehandicapten om specifieke aandacht en speciale voorzieningen: denk aan de mensen met een vestandelijke èn autistische handicap, bejaarden, meervoudig gehandicapten.

Kosten besparen
Vanwege de beperkte middelen zal daarbij goed negadacht moeten worden wie welke (nieuwe) zorg gaat realiseren. Want de samenwerking tussen SPC Sandhaghe, Craeyenburch en Schroeder van der Kolk zal ook kostenbesparend werken. Als drie afzonderlijke organisaties doen de instellingen nu ook veel dubbel. Samenwerking maakt het mogelijk de beschikbare financiën optimaal te benutten. Op het gebied van de faciliteiten is bijvoorbeeld allerlei uitwisseling mogelijk. Beslist geen overbodige luxe in een tijd van krimpende budgetten binnen de gezondheidszorg. Aan de kwaliteit van hun zorg en dienstverlening zullen de drie ook veel aandacht gaan geven. Omdat deze sterk afhankelijk is van de professionaliteit van de medewerkers, zal daarbij het opleidingen- en personeelsbeleid een van de speerpunten zijn van de samenwerking. Hierbij hoort het streven om het personeel meer carrièremogelijkheden te bieden. Zo zijn de (interne) vacatures van Craeyenburch al langer beschikbaar voor medewerkers van SPC Sandhaghe en omgekeerd. Het is de bedoeling dat dit beleid voor de activiteitencentra van Schroeder van der Kolk wordt doorgetrokken. Uiteraard liggen er nog veel meer plannen in het verschiet.